راهنماتو- تولید اسپرم در زنان و مردان تفاوت های مشخصی دارد از جمله اینکه مردان تقریباً تا اواخر زندگی خود قادر به تولید آنها هستند ولی این موضوع در زنان چنین نیست و آنها همان تعداد تخمک هایی را که به هنگام تولد به همراه دارند تا آخر حفظ می کنند. به عبارت دیگر زنان باید به طور مداوم سلول های بنیادی اسپرماتوگونیال را که اسپرم را به دنیا می آورند، تجدید کنند.
طبق تحقیقات جرمی وانگ از دانشکده دامپزشکی دانشگاه پنسیلوانیا و همکارانش، این تجدید سلول های بنیادی وابسته به یک عامل خود-بازسازی سلول های بنیادی است که اخیراً شناسایی شده و به نام DOT1L شناخته می شود. بر همین اساس این دانشمندان نشان دادند که حیوانات فاقد DOT1L قادر به حفظ سلول های بنیادی اسپرماتوگونیال نیستند که این امر بر توانایی آنها در ساختن مداوم اسپرم تأثیر می گذارد.
وانگ میگوید: «شناسایی این عامل ضروری نه تنها به ما کمک میکند تا زیستشناسی سلولهای بنیادی ژرمینال بالغ را درک کنیم، بلکه میتواند به ما این امکان را بدهد که روزی سلولهای سوماتیکی، مانند نوعی از سلولهای پوستی به نام فیبروبلاست، را دوباره برنامهریزی کنیم تا به سلولهای بنیادی زا تبدیل شوند که اساساً یک گام رو به جلو برای درمان ناباروری است.»
عملکرد DOT1L در خود نوسازی سلول های بنیادی به طور تصادفی توسط محققان کشف شد. موش هایی که دارای فرم جهش یافته DOT1L در هر سلول هستند فراتر از مرحله جنینی زنده نمی ماندند. با این حال، وانگ و همکارانش بر اساس الگوهای بیان ژنتیکی DOT1L فرض کردند که DOT1L می تواند در میوز، فرآیند تقسیم سلولی که منجر به اسپرم و تخمک می شود، نقش داشته باشد. بنابراین آنها تصمیم گرفتند بررسی کنند که اگر ژن را فقط در این سلول های زاینده جهش دهند، چه اتفاقی می افتد.
دانشمندان در آزمایش های خود بر روی موش ها شواهد مختلفی از ارتباط بین DOT1L و فرآیند خود تجدیدی سلول های بنیادی یافتند بدین معنی که وقتی DOT1L در این سلولها غیرفعال می شد، نه تنها فرآیند خود تجدیدی سلول های بنیادی مختل می شد بلکه تولید و رشد اسپرم نیز کاهش قابل توجهی پیدا می کرد. وانگ میگوید: «ما فکر میکنیم که DOT1L بیان ژنهای Hoxc را با متیله کردن آنها تقویت میکند. این فاکتورهای رونویسی احتمالاً به فرآیند خود نوسازی سلول های بنیادی کمک می کنند.» وی می افزاید؛ یک هدف بلندمدت ما استفاده از عواملی مانند DOT1L و سایر عوامل دخیل در خود نوسازی سلول های بنیادی برای کمک به افرادی است که دارای چالش های باروری هستند.
دیدگاه شما چیست؟
دیدگاه ها