(تصاویر) کشف دایناسورهایی با گردنِ 15متری در چین

  • عاطفه  رضوان نیا عاطفه رضوان نیا
  • ۲۶ اسفند ۱۴۰۱
  • زمان مطالعه : 4.1 دقیقه

راهنماتو-ساروپادی که در چین پیدا شده، احتمالاً بلندترین گردن را در میان دایناسورهایی که تاکنون شناسایی شده‌اند، داشته‌ است.

به گزارش راهنماتو، این کشف سه‌دهه بعد از اولین‌باری که این گونه‌ها پیدا شده‌اند و در پی تلاش دانشمندان برای کسب اطلاعات بیش‌تر و رسیدن به فهم عمیق‌تر درباره چگونگی فرگشت‌یافتن ساروپادها در جایی که امروزه آسیای شرقی نامیده می‌شود، صورت گرفت.

در حدود 160میلیون سال قبل در سال‌هایی که به اواخر دوران ژوراسیک ختم می‌شد، نوع خاصی از دایناسور در مناظر چین گشت‌وگذار می‌کرد. ساروپادها با گردن‌های درازشان شناخته می‌شوند اما این نوعِ خاص از ساروپادها با عنوانِ مامِنچی‌سورس سینوکَنِندورِم  با گردنی که به‌طرزی ناهنجار دراز بود و به 15متر می‌رسید، مرتفع‌ترین چشم‌انداز را داشتند.

ما‌منچی‌سورس علی‌رغم این ویژگیِ رکوردشکن، به دلیلِ بدن و دمِ نسبتاً کوچک‌اش، هنوز هم با بزرگ‌ترین دایناسورهایی که تاکنون روی زمین زیسته‌اند فاصله زیادی دارد. دانشمندان در تلاش‌اند تا بفهمند چرا این دایناسور گردنی به‌طرزِ استثنائی دراز داشته است.

پروفسور پاول بَرِرت، کارشناس دایناسور در موزه و نویسنده این مقاله، می‌گوید: «به‌نظر می‌رسد که درست مثل همه ساروپادهای دیگر، گردنِ دراز این دایناسور هم برای ارتقاء کیفیتِ تغذیه این دایناسور بوده است، اما ممکن است نقش دیگری نیز در بدنِ این دایناسور ایفا می‌کرده است.»

«ممکن است ارتباطی با نمایش‌های جنسی داشته یا برای رقابت جفت‌گیری بین نرهایی که بر سر ماده‌ها و قلمرو با هم می‌جنگیدند نقش ایفا می‌کرده است، درست مثلِ نقشی که گردنِ دراز زرافه‌های امروزی برای‌شان ایفا می‌کنند. اما نمی‌توانیم با اطمینان بگوییم. در این مرحله فقط حدس‌هایی می‌زنیم تا بفهمیم چرا گردنِ این نوع ساروپاد تا این اندازه دراز شده است.»

ساروپاد

چند قطعه فسیل مامنچی سورس سینوکنندروم

چرا گردنِ دراز؟

ساروپادها گروهی از دایناسورهای عظیم‌الجثه و گیاه‌خوار هستند که گردن‌ و دمی دارند که به طرزی استثنائی دراز است. اعضای معروف این گروه از دایناسورها شاملِ دپیلودوکوس، برکیوزاروس و پاتاگوتایتانِ غول‌آسا است، که آخری یکی از بزرگ‌ترین حیواناتی است که تاکنون در روی زمین زندگی کرده است.   

دانشمندان عقیده دارند که گردنِ دراز ساروپادها بخشی از استراتژیِ تغذیه‌ای آن‌ها است که به آن‌ها اجازه می‌دهد کلی غذا را که در نزدیک‌ترین محل به آن‌ها وجود دارد، بدونِ تحرکِ اضافی یا صرفِ انرژی، مصرف کنند.

هنوز برای دانشمندان پرسش‌برانگیز است که گردنِ عجیبِ مامِنچی‌سورس سینوکَنِندورِم  چطور به او اجازه می‌داده تا از عهده فعالیت‌های روزمره‌اش بربیاید. پاول می‌گوید: «ما نمی‌دانیم که این گردن به لحاظِ مکانیکی چطور کار می‌کرده است. عضلاتِ زیادی نیاز است تا گردنی به این اندازه را راست نگه‌دارد و سؤال دیگر این است که هوا چطور وارد ریه‌های او می‌شده و دوباره از آن خارج می‌شده است.»

«چنین چیزی از این نظریه که می‌گوید گردن‌هایی تا این حد دراز ویژگی‌های گزینش‌یافته جنسی بودند تا فقط قوی‌ترین و متناسب‌ترین دایناسورهایی که قادر به نگه‌داشتن‌شان در نمایش‌های جنسی بودند، قادر به جفت‌گیری باشند؛ حمایت می‌کند.»

فقط یک نمونه از گونه مامِنچی‌سورس سینوکَننِدورِم  تاکنون پیدا شده است. این نمونه شامل اسکلت ناقصی متشکل از قسمتِ تحتانیِ بخشِ جلویی گردن شاملِ دنده و چند قطعه استخوان جمجمه شاملِ فکِ پایینی جانور است. فقدان یک اسکلت کامل کار تشخیصِ جثه این دایناسور را برای دانشمندان سخت کرده بود و آن‌ها نیاز به اسکلتِ ساروپادِ دیگری داشتند تا بتوانند آن‌ها را با هم مقایسه کنند.

در سال 2012، یک نوع ساروپادِ جدیدِ غول‌پیکر به نامِ شین‌شیانگتایتان در چین پیدا شد که گردنی کامل داشت. محققان اسکلتِ ناقصِ مامِنچی‌سورس سینوکنندروم را با اسکلتِ دایناسور جدید مقایسه کردند تا ببیند گردن این جانوران تا چه حدی می‌توانسته رشد کند.

ساروپاد

جانوری غول‌آسایِ باستانیِ چین

فسیل‌های مامِنچی‌سورس سینوکنندروم در آگوست سال 1987 و هنگامی که انتهای یک دنده گردنی عظیمِ شکسته‌شده در سازند شیشوگو در شمال‌غربی چین پیدا شد، کشف شد. این محوطه ذخیره‌گاهِ غنی فسیلِ مهره‌داران شامل دایناسورها، پتروسورس و حیواناتی شبیه به کروکودیل است که قدمت‌شان به اواخر ژوراسیک می‌رسد. تا امروز، 4 ساروپاد دیگر از این سازند پیدا شده‌اند.

مامِنچی‌سورس‌ها گروهی از دایناسورها با گردن‌های فوق‌العاده دراز بودند که عمدتاً در چین زندگی می‌کردند و اولین نمونه از آن‌ها در دهه 1950 کشف شد. از آن زمان، دانشمندان نمونه‌های دیگری را نیز کشف کرده‌اند که آن‌ها را وادار کرده تا دوباره این گروه را ارزیابی و مشخص کنند که گونه‌های مختلفِ این گروه چگونه به هم ارتباط پیدا می‌کنند.

گفته می‌شود که مامنچی‌سورس‌ها احتمالاً ساروپادهای بومی چین بودند که در زمان ژوراسیک قاره‌ای جزیره‌ای، منزوی و بزرگ بود. یک حدس دیگر هم وجود دارد و آن اینکه ساروپادها در چین متفاوت با سایر نقاط جهان فرگشت پیدا کردند.

دانشمندان در حال حاضر به دنبال بررسی این نکته هستند که ساروپادها چطور در جهان گسترش پیدا کردند.

 

 

 

 

عاطفه  رضوان نیا
عاطفه رضوان نیا

دیدگاه شما چیست؟

دیدگاه ها