راهنماتو-برطبق افسانهها مردمان سیرالئون در آفریقا نخستینبار صدها پیکرۀ سنگی عجیب را وقتی روی زمینهایشان کار میکردند یا در جستجوی الماس بودند، پیدا کردند. این اشیاء که یا در زیر زمین یا در داخل غارها پیدا شدند، به نام پیکرههای نومولی Nomoli figures معروف شدند.
به گزارش راهنماتو، اگرچه این پیکرهها برای آفریقاییها شناخته شده است اما اطلاعات اندکی درباره خاستگاه واقعی و هدف از ساخت این مجسمههای معمایی وجود دارد. این زمینه را برای بیشمار تئوری توطئه که این پیکرهها را به فعالیتهای فرازمینی و انساننماهای غولپیکرِ خزنده مرتبط میکنند و معتقدند که قدمت آنها به 19000سال قبل بازمیگردد، فراهم کرده است.
افسانههای آفریقایی که پیکرههای نومولی را احاطه کرده است
پیکرههای نومولی بخشی از چندین افسانه باستانی را، که بهخصوص به جنوبِ سیرالئون تعلق دارند، تشکیل میدهند. برخی مدعی هستند که این پیکرهها زمانی فرشتگانی بودند که در بهشت زندگی میکردند. اما به دلیلِ رفتارهای بدشان خدا آنها را تبدیل به انسان کرده و به زمین فرستاده است.
گفته میشود که این مجسمههای معمایی بازنماییهای نمادینِ این فرشتگانِ سقوطکرده بوده و یادآور ممنوعیت ورود آنها به بهشت و متعاقبِ آن زندگی به عنوان انسان روی زمین هستند. این باورها درواقع نمایشدهندۀ اهمیتِ عمیقِ معنوی و فرهنگیِ پیکرههای نومولی است که اندیشمندان و علاقهمندان را به یکاندازه حیران و شیفته خود کردهاند.
افسانه دیگر میگوید که این مجسمهها بازنماییهای پادشاهان و رؤسای باستانیِ سیرالئون هستند و قومِ تِمنه در سیرالئون این مجسمهها را در جشنهای مخصوصی استفاده میکردند و با آنها طوری رفتار میکردند که گویی همان رهبرانِ باستانیشان هستند. قومِ تمنه نهایتاً با هجومِ قومِ مِنده از آن نواحی تارانده شدند و سنتهایی که مربوط به استفاده از این مجسمهها بود نیز از بین رفت.
درحالیکه این نوع اسطورهشناسیها دانش ما را درباره خاستگاه و اهداف ساخت این پیکرههای سنگی افزایش میدهد اما هیچ منبعِ واحدی وجود ندارد که بگوید این پیکرهها دقیقاً برای چه هدفی ساخته شده بودند. امروز، برخی از بومیانِ سیرالئون این مجسمهها را به عنوان آوردندگانِ خوششانسی میشناسند و معتقدند که آنها نگهبان بودهاند. آنها مجسمهها را در باغها و زمینها کشاورزیشان می گذارند، با این امید که این کار باعثِ وفور محصولاتشان خواهند شد. در برخی مواقع که با وجود مجسمهها محصول خوبی حاصل نمیشود، آنها مجسمهها را طی مراسمی آیینی با شلاق تنبیه میکنند.
ویژگیهای ظاهری پیکرههای نومولی
مجسمههای نومولی از ظاهر یکسانی برخوردار نیستند و ویژگیهای ظاهریشان تفاوتِ چشمگیری با یکدیگر دارد. آنها از مواد مختلفی شاملِ سنگصابون، عاج و گرانیت تراشیده شدهاند و برخی از آنها کوچک هستند و برخی دیگر که بزرگتر هستند ارتفاعشان تا 28سانتیمتر هم میرسد. رنگ آنها نیز متنوع است و از سفید تا زرد و از قهوهای تا سبز متغیر است.
پیکرههای نومولی اغلب انسان هستند و ویژگیهایشان چندین نژاد مختلف انسانی را منعکس میکند. اما، برخی از آنها نیمه-انسان و ترکیبی از انسان و حیوان هستند. مثلاً در برخی موارد آنها بدنِ انسان و سر مارمولک یا برعکس دارند. سایر حیواناتی که در این مجسمهها بازنمایی شدهاند شامل فیل، پلنگ و میمون است. مجسمهها اغلب دچار عدمتناسب با سرهای بسیار بزرگتر از جثه بدن هستند. یکی از مجسمهها انسانی را در حال فیلسواری نشان میدهد، درحالیکه انسان از فیل بسیار بزرگتر ترسیم شده است.
آیا این درواقع بازنماییِ افسانه آفریقاییهای غولآسا بوده یا صرفاً یک بازنماییِ نمادین از مردی سوار بر فیل بدونِ توجه به تناسب آنهاست؟ یکی دیگر از ویژگیهای مجسمههای نومالی متعلق به فردی بزرگسال با چهرهای ترسناک است که کودکی او را همراهی میکند.
تئوریهای «گزاف» درباره منشأ پیکرههای نومولی و بیگانگانِ باستانی
فقدان اطلاعات شفاف درباره پیکرههای نومولی باعث شده طیفی از تئوریهای توطئه تلاش کنند تاریخ را شرح دهند. کتی کرِناو، از موزه هنرِ پالمر، میگوید: «درحقیقت، برخی از این ادعاها درباره پیکرهها گزاف هستند. برخی شبه-مورخان ادعا میکنند که شخصیتهای نومولی به 17000سال قبلازمیلاد بازمیگردند و این فرضیه را مطرح میکنند که این مجسمهها وجودِ انسانهای غولآسای باستانی یا حتی ارتباط با فرازمینیها را تأیید میکند.»
حتی مقالاتی وجود دارند که تأیید میکنند وقتی یکی از مجسمهها را از وسط باز کردند، یک گوی فلزیِ کامل در وسطِ آن پیدا شد که تولید چنین گویی با این شکل حتماً به تکنولوژیِ پیچیده و تواناییِ تولید دمای ذوب تا نقاط بالا نیاز دارد. این محققان نتیجهگیری میکنند که این گویهای فلزی از کرونیوم و فولاد ساخته شده بودند، که با توجه به اینکه اولین نشانهها از تولید فولاد به 2000سال قبلازمیلاد بازمیگردد، این ادعا عجیب است. اگر اینکه قدمت این مجسمهها به 17000سال قبلازمیلاد بازمیگردد، درست باشد، چطور امکان دارد که خالقانِ مجسمههای نومولی 15000سال قبل با فولاد کار و آن را ذوب میکردند؟
این تئوریها با ادعاهایی نظیر اینکه ساختِ پیکرههای نومولی به دمای ذوب بالا نیاز داشته و یا اینکه در داخلِ این مجسمهها فولاد به شکلِ یک کره کامل و بینقص به کار رفته است، حتی مدعی هستند که این پیکرهها توسط تمدنهای باستانی بسیار پیشرفته یا حتی بیگانگانِ باستانی ساخته شدهاند.
تصویر سمت راست تصویربرداری با اشعه ایکس از مجسمه و تصویر سمت راست مجسمه است که باز شده و داخل آن یک گوی فولادی وجود دارد.
نمیتوان قدمت سنگ را تعیین کرد: مشکلی که پیکرههای نومولی دارند
علیرغم تحقیقات گسترده و پژوهشهای علمی، توضیح کاملی برای خاستگاه، ساخت و کارکردِ این مجسمهها وجود ندارد. متأسفانه، غیاب شواهد محکم دریچهای را به روی شبه-مورخان باز کرده تا نظریههای تأییدنشدهشان را به صورت آنلاین منتشر کنند و به اطلاعاتِ گمراهکننده دامن بزنند.
جان آتِرتون، باستانشناس و میلان کالوس، مورخ، با مقایسههای روشمند، تخمین میزنند که قدمتِ مجسمههای نومولی که نخستینبارها نامشان را در متون اروپایی در قرن پانزدهم میبینیم، به حدود قرنهای هفتم و هشتم بعدازمیلاد بازمیگردند. بااینوجود، همه بر سر این قدمت توافق ندارند و اگر شما هر چیزی که در اینترنت میخوانید را باور میکنید، باید بدانید که در این فضا قدمتِ این مجسمهها بینِ 500سال قبلازمیلاد تا 17000سال قبلازمیلاد تخمین زده شده است. اما کرناو تأکید میکند که : «شما نمیتوانید قدمت سنگ را تعیین کنید.»
آنچه اکنون درباره این مجسمهها مطمئن هستیم آن است که آنها بازنماییِ تمدنهای باستانی آفریقایی هستند که خیلی پیشتر از کسانی که امروز در سیرالئون زندگی میکنند، وجود داشتهاند.
دیدگاه شما چیست؟
دیدگاه ها