کشف مهر خلیج نشان داد: 4500سال قبل شارجه شرق و غرب را به هم وصل می‌کرد

  • عاطفه  رضوان نیا عاطفه رضوان نیا
  • ۱۸ فروردین ۱۴۰۳
  • زمان مطالعه : 2.3 دقیقه

 راهنماتو-باستان‌شناسان یک نوع مهرِ خلیجی از سنگ نرم پیدا کرده‌اند که قدمت آن به انتهای هزاره سوم پیش از میلاد در منطقه کلبا (شارجه) باز می‌گردد، که یک مکان باستانی ساحلی در خلیج عمان است.

به گزارش راهنماتو، کاوش‌های باستان‌شناسی از سال 2019 توسط آکادمی علوم اتریش (OeAW) در جنوب‌شرقی شبه‌جزیره عربستان در حال انجام بوده است. محققان به عنوان نتیجه این تحقیقات برای اولین‌بار می‌توانند شبکه‌های گسترده تجاری‌ای را شناسایی کنند که حدود ۴۵۰۰ سال پیش از منطقه سند تا دریای اژه کشیده شده بود. طبق گفته پژوهشگران، احتمالا، 4500سال قبل منطقه خلیج عمان نقطه پیوند بین شرق و غرب بوده است.

کلبا یک مکان چند‌دوره‌ای است در امارت شارجه در امارات متحده عربی در خلیج عمان واقع شده و یکی از مکان‌هایی است که به عنوان مرکز این شبکه‌های تجاری اولیه در جنوب شرقی شبه‌جزیره عربستان تحت کاوش قرار دارد.

کلبا از اوایل عصر مفرغ تا عصر آهن (2500 تا 600 ق. م)، علی‌رغم تغییرات محیطی که باعث خشک شدن این ناحیه شد، پیوسته محل سکونت انسان‌ها بود.

موقعیت استراتژیک کلبا نه تنها هوای مطلوبی فراهم می‌کرد بلکه باعث می‌شد که یک نقطه ورودی مطلوب برای مسیرهای کاروان‌هایی باشد که خشکی و دریا را به هم متصل می‌کردند. کوه‌های هاجر هنوز هم این مسیر را قطع و تجارت کالا از جنوب شرقی شبه‌جزیره عربستان را فراهم می‌کنند.

2

با این حال، باستان‌شناسان بر اهمیت پاسخ به این پرسش تأکید می‌کنند: چه مواد خام و اشیائی به این منطقه آورده، در آن تولید و مصرف می‌شده و کدام مواد کالای تجاری محسوب می‌شدند. همه شواهد به وجود منابع مواد معدنی در این ناحیه اشاره می‌کنند.

یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد که یک جامعه ساحلی چندین‌کارکردی یک گوشه اکولوژیکی مطلوب را اشغال کرده بوده و از استراتژی‌های پیچیده و انطباق‌پذیر تهیه مواد خام نیز استفاده می‌کرده است. علاوه بر آن، کشف «مهر خلیج» نشان‌دهنده مشارکت کلبا در شبکه‌های گسترده تجارت و مبادله است.  

برطبق باستان‌شناسان، این نوع مهر، که در ناحیه دیلمون تولید می‌شده است، به اواخر هزاره سوم ق.م باز می‌گردد. روی آن تصویری از یک گاو وحشی و احتمالا یک شیر قرار دارد که در موقعیت حمله به هم قرار دارند. موتیف گاو وحشی در مهرهای مشابه بسیار دیده شده و تحت تأثیر مهرهای دره رود سند بوده است. اما شیر از این لحاظ جالب است که در مهرهای دره سند دیده نشده اما موتیف پرتکراری در مهرهای استوانه‌ای غربی‌ترین نواحی میانرود یا بین‌النحرین بوده است که نشاندهنده ارتباط خلیج عمان با این نواحی در گذشته‌های دوردست است.

عاطفه  رضوان نیا
عاطفه رضوان نیا

دیدگاه شما چیست؟

دیدگاه ها