
فرادید نوشت؛ یافتههای باستانشناسی در وادی الآجال لیبی نشان میدهد که گارامانتها نخستینبار در حدود ۳۱۰۰ سال قبل در منطقۀ فِزان در جنوب لیبی ساکن شدند. توسعه و رشد تمدن آنها بیش از هر چیز به دلیل وجود یک سیستم آبیاری پیشرفته بر اساس ساخت نوعی قنات بود. با استفاده از این سیستم آبیاری آنها توانستند در صحراهای کم آب لیبی به کشاورزی بپردازند.
اولین اشارۀ تاریخی به گارامانتها را در کتاب هرودوت مورخ یونانی قرن پنجم پیش از میلاد میتوان یافت؛ او آنها را ملتی نیرومند توصیف کرده که در میانۀ صحرای آفریقا زندگی میکنند. مرکز پادشاهی گارامانتها منطقۀ وادیالآجال بود؛ درهای طولانی و وسیع که میان دریایی از تپههای ماسهای و فلاتی خشک محصور شده است.
بیشتر بناها و یادبودهای گارامانتها در همین منطقه واقع شدهاند، از جمله شهر باستانی جرمه که پایتخت گارامنتها بوده و همچنین گورستانهای سلطنتی آنها.
آیینهای تدفین گارامانتها نشان میدهد که آنها به زندگی بعد از مرگ معتقد بودهاند و اعتقاداتشان بیشباهت به عقاید مصریان نبوده است. مهمترین گورستان باقیمانده از گارامانتها در منطقۀ خرائق واقع شده که مجموعهای از ۸۰ مقبرۀ هرمیشکل است که ارتفاع آنها به ۳ تا ۴.۵ متر میرسد. گورستانهای دیگری نیز با مقبرههای مشابه هرمی و کوتاه از همین دوران در لیبی به جا ماندهاند.