راهنماتو- گرگیعان یا قرقیعان جشنی است که مردم عرب کشورمان در شب پانزدهم ماه رمضان و میلاد امام حسن مجتبی(ع) برگزار میکنند.
بزرگترها و سالمندان میگویند که در زمان میلاد امام حسن مجتبی(ع)، کودکان و مردم مدینه برای گرفتن هدیه و مژدگانی به مناسبت تولد اولین نوه پیامبر به سمت خانه ایشان و خانه امام علی(ع) رفتهاند و کلمه «قرهالعین یعنی نور چشم» را تکرار کردهاند.
پس از آن؛ این شادی مردم مدینه، هرساله تکرار و به یک آیین در شبِ نیمه ماه رمضان بین مردم عرب چندین کشور عربی تبدیل شد. به مرور اما کلمه قرهالعین به قرقیعان و در عربی محلی به گرگیعان تبدیل شده است. این آیین سنتی میان عربهای خوزستان، هرمزگان، کیش، بوشهر و کویت، عراق، بحرین، امارات و شرق عربستان(شهرهای قطیف و احساء) برگزار میشود.
گرگیعان چگونه رسمی است؟
در کشور ما و به ویژه در میان مردم عرب خوزستان، در روز گرگیعان رسم است کودکان و نوجوانان بعد از اذان مغرب به کوچهها بروند و هر کدام دو سنگ در دست گرفته و بر هم میکوبند و شعرهای مربوط به این آئین را تکرار میکنند.
همزمان با شعر گفتن، درِ خانهها را میزنند و اهالی خانه شیرینی و شکلاتهای محلی در کیسههای کودکان میگذارند. اجرای مراسم گرگیعان همچون نام آن با سرودخوانیهای مختلفی در بین مردم همراه است؛ برای نمونه کودکان با شعار «قرقیعان و قرقیعان بین اقصیر و رمضان» «قرقیعان و قرقیعان بین شعبان و رمضان» و همچنین شعارهای «انطونه حقالله یرضی علیکمالله» «حق خداوند را بدهید خداوند از شما راضی باشد» و «عطونا الله یعدیکم بیت مکه یودیکم» «به ما عیدی بدهید که خدا عیدی سفر مکه به شما بدهد» به کوچهها روانه میشوند.
همچنین شعرهای «ماجینه یا ما جینه حل الکیس و انطینا» یعنی «آمدیم و آمدیم – در کیسه را باز کن و به ما عیدی و شیرینی بده» سروده میشود. اگر اهالی خانه در پشت بام باشند کودکان خطاب به آنها میگویند: «یا اهل سطوح تنطونه لو نروح» یعنی «ای افرادی که بالای پشت بام ایستادهاید، به ما عیدی میی دهید یا برویم؟
کودکان در این روز با کیسههایی که به گردن آویزان میکنند به در خانهها میروند و با سنگهایی که در دست دارند و ضربآهنگ سنگها نیز شعرخوانی میکنند. همسایهها با شنیدنِ شعر و سنگزدنهای کودکان به در خانهها میروند و با شیرینی، بادام و دیگر تنقلات از کودکان پذیرایی میکنند.
کم لطفی به گرگیعان
فعالان فرهنگی خوزستان در مدتی است که در تلاشند تا این آیین معنوی کودکانه را به صورت رسمی و جدی در شهرهای جنوبی این استان برگزار کنند. به همین دلیل، تقریبا 12 سالی میشود که شهرهای استان خوزستان مراسم گرگیعان را در مکانهای سرپوشیده یا نمایشگاههای بین المللی یعنی در یک مکان متمرکز و از طریق انتشار فراخوان قبلی برگزار میکنند. امسال به جز مراسم مرکزی گرگیعان؛ هر منطقه در خوزستان به صورت جداگانه درحال تدارک ملزومات این جشن کودکانه است و حتی گفته میشود که تعدادی از مناطق اهواز، از شبهای گذشته به استقبال این مراسم رفتهاند.
در این ویدئو شما شاهد برگزاری مراسم گرگیعان در روستای غزاویه بزرگ در حومه جنوبی شهر اهواز هستید. روستایی زیبا با نخلستان ها و تاکستان های سرسبز که نمایی رویایی و دل انگیز به این روستا داده است. روستایی با مردمانی زحمتکش و مهمان نواز.
با تشکر از آقای محمد نواصری که این ویدئو را برای راهنماتو ارسال کرده اند.
دیدگاه شما چیست؟
دیدگاه ها