ژن‌ها چه میزان در خودکشی سهم دارند؟

  • عاطفه  رضوان نیا عاطفه رضوان نیا
  • ۱ بهمن ۱۴۰۱
  • زمان مطالعه : 2.9 دقیقه

راهنماتو-مطالعه وسیعی که به هدایت دانشگاه‌های دوک و دورهام بروی اعضای نظامی انجام شده‌  است از نقشِ 4ژن در ایجاد و افزایش احتمال افکار و رفتارهای خودکشی پرده‌برداری می‌کند.

به گزارش راهنماتو، تحقیقات بیش‌تری نیاز است تا مشخص شود که آیا این نشانگرهای ژنتیکی می‌توانند به درمان‌های هدفمند منجر شوند یا خیر.  با‌این‌حال، یافته‌های این تحقیق فهمِ عمیق‌تری درباره عوامل خطر ارثی‌ای که به شکل‌گیری و توسعه افکار و رفتارهای خودکشی منجر می‌شوند، به دست می‌دهند.

نِیتِن کیمبرل، دانشیار گروه روان‌پزشکی و علوم رفتاری در دانشگاه دوک که هدایت این پژوهش را برعهده داشت است، می‌گوید: «تأکید بر این نکته ضرورت دارد که این ژن‌ها نمی‌گویند که فرد به سرنوشتی مقدر محکوم است؛ بلکه نشان می‌دهند که خطر خودکشی در افرادی با این ژن‌ها، به‌خصوص اگر با برخی رویدادهای زندگی ترکیب شوند، بالاتر است.»  

کیمبرل و همکارانش، از جمله الیسون اشلی-کوخ، استاد پزشکی در دانشگاه دوک، یک مطالعه بزرگ و متنوع در سطحِ ژنوم‌ها انجام دادند. آن‌ها داده‌های 633778 نیروی بازنشسته نظامی آمریکایی را برای تحلیل ژنوم‌ها به خدمت گرفتند. درحدود 71.4درصد از شرکت‌کنندگان اجداد اروپایی، 19.1درصد اجداد آفریقایی، 81.1درصد اجداد اسپانیایی و 1.3درصد اجداد آسیایی داشتند. عمده مشارکت‌کنندگان مرد و فقط 9درصد از آن‌ها زن بودند.

در میان کهنه‌سربازان، 121211مورد افکار یا رفتارهای خودکشی با تاریخچه ثبتِ پزشکی داشتند. مشارکت‌کنندگانی که هیچ نشانی از افکار، رفتارها و تاریخچه صدمه‌زدن به خود نداشتند، در گروه کنترل قرار می‌گرفتند.

تحلیل در سطحِ ژنوم‌های افراد که از طریق آزمایشِ نمونه خون انجام شد، نشان داد که مشارکت‌کنندگانی که سابقه افکار و رفتارهای خودکشی داشتند، فارغ از نژادی که به آن تعلق داشتند، دارای تعدادی ژن مشخص بودند.

خودکشی

 4ژن که پیش‌از‌ این نیز با برخی اختلالاتِ روان‌پزشکی مرتبط شناخته شده است، قوی‌ترین ارتباط را با افکار و رفتارهای خودکشی داشت که شاملِ موارد زیر است:

ژن EAR1، یک گیرنده استروژن، که پیش‌از این به عنوان ژنِ محرکِ علتِ ژنتیکیِ افسردگی و اختلال افسردگی پس‌ازحادثه شناسایی شده بود، می‌توانست عوامل خطرِ رفتارهای خودکشی را در میان کهنه‌سربازان افزایش دهد. گمان می‌رود که استروژن علتِ تفاوت‌های جنسی در میزانِ افسردگی هم هست و مشخص شده که فقدان این ژن روی بافت مغز مردان اثر می‌گذارد.

ژن DRD2، گیرنده دوپامین، با تلاش‌ برای خودکشی، بیماری شیزوفرنی، اختلالات خلقی، بیش‌فعالی، رفتارهای خطرناک و اختلال مصرفِ الکل مرتبط شناخته شده است.

ژن DCC، که در سراسر طول عمر در بافت مغز بیان می‌شود، با چندین وضعیتِ روان‌پزشکی مرتبط دانسته شده و در افرادی که از خودکشی جان‌شان را از دست می‌دهند، افزایش پیدا می‌کند.

ژن TRAF3 با رفتارهای ضداجتماعی، استفاده از مواد مخدر و بیش‌فعالی مرتبط دانسته شده است. لیتیوم ـ دارویی استاندارد برای افرادی با اختلال دوقطبی که احتمال خودکشی را کاهش می‌دهد ـ بیانِ این ژن و چندین ژن التهابی دیگر را در مغز معتدل می‌کند.

علاوه‌ بر این ژن‌ها، محققان 9ژن مرتبط با اصل‌ونسب را شناسایی کردند که می‌توانند احتمال خودکشی را افزایش دهند. کیمبرل می‌گوید: «ژن‌ها نسبت به سایر عوامل خطر نقش بسیار جزئی‌تری در تمایل به خودکشی دارند و نیاز است که سایر مسیرهای زیستی‌ای که خطر گرایش فرد به خودکشی را افزایش می‌دهد، شناسایی کنیم. خودکشی دلیل 700000مرگ در سال و چهارمین علتِ اصلی مرگی در میان جمعیت 15 تا 29سال در سراسر جهان است. هر چه بیش‌تر دلایل آن را شناسایی کنیم، درمان‌ها مؤثرتری برای آن پیدا خواهیم کرد.»

 

عاطفه  رضوان نیا
عاطفه رضوان نیا

دیدگاه شما چیست؟

دیدگاه ها