کم‌خوابی دیابت نوع دوم را 40درصد افزایش می‌دهد

  • عاطفه  رضوان نیا عاطفه رضوان نیا
  • ۲ اردیبهشت ۱۴۰۳
  • زمان مطالعه : 4 دقیقه

 راهنماتو-خواب کم‌تر از 6ساعت در روز خطر ابتلا به دیابت نوع دوم را به طرز چشمگیری افزایش می‌دهد.

به گزارش راهنماتو، محققان داده‌های بانک زیستی انگلستان را که یک پایگاه زیستی بزرگ است و در سطح جهان به مثابه منبعی برای تحقیقات سلامت و پزشکی به خدمت گرفته می‌شود، بررسی کردند. آن‌ها داده‌های 247867نفر را به مدت دو دهه دنبال کردند.

آن‌ها می‌خواستند ارتباط بین طول مدت خواب و دیابت نوع دوم را بررسی کنند و ببیند که آیا رژیم غذایی سالم می‌تواند تأثیرات خواب کم روی بیماری دیابت نوع دوم را جبران کند یا خیر.

از مشارکت‌کنندگان درباره طول مدت خواب‌شان در طی 24ساعت سوال کردند. خواب 7 تا 8ساعت میانگین و نرمال در نظر گرفته شد. خواب کوتاه به سه دسته تقسیم شد: خواب ملایم (6ساعت)، خواب میانگین (5ساعت) و خواب به شدت کم (3 تا 4ساعت). محققان داده‌های خواب افراد را در کنار اطلاعات دیگری مانند رژیم غذایی افراد قرار دادند.

در حدود 3.2درصد از مشارکت‌کنندگان در طی این تحقیق دچار دیابت نوع دوم شدند. اگرچه تغذیه سالم با کاهش خطر ابتلا به دیابت مرتبط بود، افرادی که کم‌تر از 6ساعت در روز خوابیده بودند، حتی با وجود تغذیه سالم، خطر ابتلا به دیابت نوع دوم را در مقایسه با افرادی که در طبقه خواب نرمال قرار داشتند، افزایش داده بودند.

محققان دریافتند که 5ساعت خواب با 16درصد افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع دوم مرتبط بود، درحالیکه که این خطر در میان افرادی که بین 3 تا 4ساعت خواب در شبانه‌روز داشتند، در مقایسه با کسانی که بین 7 تا 8ساعت خواب در طی شبانه‌روز خوابیده بودند، در حدود 41درصد بالاتر بود.

یکی از محدودیت‌های این مطالعه آن است که تغذیه سالم بر مبنای تعداد دفعاتی که فرد در طی روز یا یک هفته میوه، سبزی، گوشت قرمز و ماهی مصرف می‌کند، تعیین شده است. بنابراین این تحقیق نمی‌تواند مشخص کند که الگوهای تغذیه‌ای مثل رژیم مدیترانه‌ای و رژیم‌هایی که محدودیت‌هایی زمانی برای تغذیه می‌گذارند، چگونه به مقابله با بیماری دیابت نوع دوم کمک می‌کنند.

علاوه بر آن، کمیت خواب مشارکت‌کنندگان و رژیم غذایی آن‌ها صرفا در طی دورانی که آن‌ها در این تحقیق مشارکت‌ داشتند بررسی شده بود که یعنی ممکن است در گذر زمان در طی این مطالعه تغییراتی کرده باشد. نویسندگان به این محدودیت‌ها واقف بودند.

2

چرا خواب کوتاه می‌تواند خطر دیابت را افزایش دهد؟

در افرادی که دیابت نوع دوم دارند، بدن در مقابل تأثیرات هورمونی به نام انسولین مقاوم می‌شود و کم‌کم ظرفیت خود برای تولید مقدار کافی از این هورمون در پانکراس را از دست می‌دهد. انسولین مهم است زیرا گلوکز (قند خون) حاصل از غذا را از طریق کمک به رسیدن آن به سراسر بدن، در جریان خون تنظیم می‌کند.

ما نمی‌دانیم دقیقا به چه علت افرادی که خواب کم دارند ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع دوم را در خودشان افزایش دهند. اما تحقیقات گذشته نشان داده بودند که محرومیت از خواب اغلب با افزایش شاخص‌های التهابی و اسیدهای چرب آزاد در جریان خون مرتبط است که حساسیت انسولینی را مختل می‌کنند و باعث افزایش مقاومت انسولینی می‌شوند. این یعنی بدن برای استفاده درست از انسولین برای تنظیم سطح قند خون به تقلا میفتد و بنابراین خطر ابتلا به دیابت نوع دوم افزایش پیدا می‌کند.

علاوه بر آن، افرادی که به اندازه کافی نمی‌خوابند، همینطور افرادی که با الگوی نامنظم (مثل کارگران شیفتی) می‌خوابند،  در ریتم طبیعی بدن که با عنوان ریتم شبانه‌روزی شناخته می‌شود اختلال را تجربه می‌کنند. این امر می‌تواند در آزادشدن هورمون‌هایی مانند کورتیزول، گلوکاگون و هورمون‌های رشد اختلال ایجاد کند. این هورمون‌ها در طی روز ترشح می‌شوند تا نیازهای متغیر بدن به انرژی تأمین شود و معمولا گلوکز خون را در سطح متعادل نگه می‌دارند. اگر آن‌ها به خطر بیفتند، توانایی بدن در مدیریت کلوگز با گذر زمان در طی روز مختل می‌شود.    

این عامل، و عوامل دیگر، در افرادی که خواب کم‌تر از 6ساعت دارند به افزایش خطر ابتلا به دیابت منجر می‌شود.

هرچند این مطالعه روی افرادی با کمیت خواب کم‌تر از 8ساعت تمرکز کرده بود، ممکن است کسانی که طولانی‌تر می‌خوابند نیز با خطر ابتلا به دیابت نوع دوم مواجه باشند. تحقیقات پیشین یک همبستگی یو-شکل بین طول مدت خواب و خطر ابتلا به دیابت نوع دوم را نشان داده بود. مروری بر چندین مطالعه نشان داده بود که خواب بین 7 تا 8ساعت در روز با کاهش این خطر مرتبط است.

خواب بیش‌تر یا کم‌تر از این مقدار خطر ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهد.

دلیل ارتباط بین خواب طولانی‌تر با خطر ابتلا به دیابت نوع دوم احتمالا افزایش وزن بر اثر خواب طولانی است. کسانی که به اندازه کافی نمی‌خوابند هم در معرض چاقی و اضافه‌وزن هستند.

عاطفه  رضوان نیا
عاطفه رضوان نیا

دیدگاه شما چیست؟

دیدگاه ها