راهنماتو- جالب است بدانید که زرتشت شش فرشته انتخاب کرد و آن‌ها را دستیاری برای اهورامزدا در نظر گرفت که در امور دنیوی به او یاری رسانند. این شش فرشته بهمن، اردیبهشت، شهریور، اسفند، خرداد و مرداد بودند. جشن نوروز برای ایرانیان باستان با زمانی مصادف بود که خورشید به حالت تعادل رسیده و مژده آمدن بهار را به همراه داشته باشد. در این میان، ما ایرانیان باستان را می‌بینیم که در مناسبت‌های متفاوت، به پهن کردن سفره و قرار دادن خوراکی‌های متفاوت بر روی آن مشغول هستند. اگر از سفره عقد و سفره‌های دیگر گذر کنیم، به سفره هفت سین می‌رسیم که بشارت دهنده نوروز است. در ادامه راهنماتو به شما خواهد گفت که چگونه می‌توانید سفره هفت سین را به روش کهن پهن کنید و نکات کلیدی آن را مرور کنید.
نکته اول: فلسفه وجودی سفره 7 سین را فراموش نکنید!
به گزارش راهنماتو، مردم ایران باستان، با پهن کردن سفره 7 سین، نوعی مراسم را به جای می‌آوردند برای هفت امشاسپند. درواقع، هر یک از این سین‌هایی که بر روی سفره هفت سین می‌چینیم، نمادی از یکی از این امشاسپندان است. بنابراین، وجود هر یک از آن‌ها ضروری و کامل کننده سفره است. جالب این است که برخی از سین‌هایی که امروز بر روی سفره می‌گذاریم، مثل سیر، سرکه، سنجد، سماق و سمنو نمادهایی نو هستند. در میان مردم ایران باستان، حضور نور و روشنایی، آب، ماهی، سبزه، سکه و تخم مرغ اصلی‌ترین نمادهای حاضر بر سر سفره هفت سین بوده‌اند که هر یک مربوط به یکی از امشاسپندان می‌شدند.
نکته دوم: سفره را فراموش نکنید!
در گذشته‌های دور، ایرانیان سفره‌هایشان را به مناسبت‌های مختلف بر روی زمین پهن می‌کردند. اما، امروزه سفره‌ها بر روی میز چیده می‌شوند. حال اگر بخواهیم کمی مدرن باشیم، می‌توانیم از این نکته چشم بپوشیم، اما بهتر است در انداختن سفره دقت کنیم. ایرانیان باستان برای سفره هفت سین از ترمه یا مخمل استفاده می‌کردند. پس بهتر است در سال 1403 برای احیای این آیین زیبا به جای سفره‌های پلاستیکی از پارچه‌هایی که رنگ‌وبویی ایرانی دارند استفاده کنیم.
نکته سوم: خودتان سبزه سبز کنید!
همانطور که خانه تکانی را به عنوان یکی از اصلی‌ترین سنت‌های فرارسیدن نوروز حفظ کرده‌ایم، بهتر است از چند روز پیش از فرارسیدن سال نو، خودمان سبزه سبز کنیم. سبزه سبز کردن در آیین‌های ایران باستان، نمادی از نوزایی، تولد دوباره و نشانه‌ای از رستاخیز طبیعت است. اسفند ماه نیز ماهی است که باید در خاک غله بکاریم چرا که شگون دارد. شاید به این فکر می‌کردید که با خریدن یک گلدان سبزه از بیرون، کار خود را آسان کرده‌اید. اما، سبزه سبز کردن مفهومی عمیق دارد. ایرانیان باستان از نوع دانه گرفته تا کوزه‌ای که در آن سبزه می‌کاشتند آیین‌های خاصی را رعایت می‌کردند. مثلا کاشتن ارزن تا حدودی نمادی از فقر بود. اگر به شیرازی‌های اصیل نگاه کنید؛ 15 روزی مانده به عید، می‌بینید که ظرفی مسی برداشته و دانه‌های عدس یا ترتیزک را در آن می‌کارند و هر دانه را به نام یکی از اعضای خانواده بر خاک می‌ریزند.
نکته چهارم: سر سفره آتش و نور را فراموش نکنید!
در میان مردمان باستان، ایرانیان بیش از هر تمدنی برای آتش احترام قائل بودند، چراکه آن را نمادی از روشنایی و گرما تلقی می‌کردند. درواقع، ایرانیان آتش را نمادی از خرد می‌دانستند. در گذشته‌های دور برافروختن یک عنصر روشنایی زا، مثل پیه‌سوز از شب تا صبح مرسوم بود. هنوز هم در برخی از نقاط ایران این سنت به جای آورده می‌شود. درست است که در این دوره حضور برق و لامپ همه جا را روشن می‌کند، اما قرار دادن یک عنصر آتشین، مثل شمع بر سر سفره 7 سین، جای آوردن آیین‌های ما ایرانیان است. برخی از ما هستیم که شمع بر سر سفره می‌گذاریم، اما فراموش می‌کنیم آتش آن را برافروزیم. در سال 1403 اولین کاری که پس از چیدن سفره هفت سین انجام می‌دهیم، باید روشن کردن شمع باشد.
نکته پنجم: از سین‌های تازه استفاده کنید!
همانطور که پیشتر اشاره شد، هرکدام از این سین‌هایی که بر روی سفره هفت سین قرار می‌دهیم نمادی از سپندها هستند. حال، گردهم آمدن آن‌ها بر روی یک سفره به نمادی برای حضور بهار بر روی کره زمین است. بهار، واژه‌ای است که به ذهن تمامی ما تازگی و طراوت را می‌رساند. پس این چه کاری است که سفره هفت سین‌های آماده‌ی پلاستیکی می‌خریم؟ سیر پلاستیکی؟ خدای من! هر کدام از این سین‌ها را تازه به تازه بخرید و بر سفره بگذارید. فراموش نکنید که حضور هر گل و سبزه‌ای بر روی سفره هفت سین نه تنها زیبااست بلکه اشاره‌ای به اَمرداد، یکی از مهم‌ترین امشاسپندان دارد که سرور گیاهان بی شمار است.
نکته ششم: گذاشتن آب و ماهی بر سفره را فراموش نکنید!
این روزها ممکن است که شنیده باشید، ماهی‌ها بیمار هستند و بهتر است آن‌ها را خریداری نکنیم. اما، فراموش نکنید که ماهی‌ها یکی از قدیمی‌ترین عناصر بر سفره هفت سین هستند. پس از روزهای عید، ماهی‌ها را به دل رودخانه می‌اندازیم تا زندگی کنند! اما، حالا بر سر سفره هفت سین ما حضور داشته باشند. وجود آب نیز بر سر سفره نمادی از خرداد، یکی دیگر از امشاسپندان است. خرداد نماد کمال و بی‌نقصی است که مظهر کمال اهورامزدا است. در واقع در اوستا آمده است که خرداد سرور تمام ماه‌ها و سال‌ها است. از طرفی، آب هستی و زایش همه موجودات کره زمین را فراهم کرده است. در اوستا آمده، کسی که آب را رامش بخش یا بیازارد، آن‌گاه خرداد از او آسوده یا آزرده خواهد شد.
نکته هفتم: دعای تحویل سال را بخوانید!
وقتی به ساعات تحویل سال نزدیک می‌شویم، بهتر است همه خانواده دور هم جمع شده باشیم، در آن اضطراب و تشویشی که داریم، بهتر است دعای تحویل سال را بخوانیم. در کنار دعای یا مقلب القلوب، می‌توانید این دعای پارسی را نیز بخوانید:
گشت گرداگرد مهر تابناك،ايران زمين
روز نو امد و شد شادی برون زندر كمين
ای تو يزدان، ای تو گرداننده ی مهر و سپهر
برترينش كن اين گاه و اين زمين
برگردان نیایش سال نو در اوستا:
پروردگارا، تو را سپاس می گوییم.
که هنجار راستی را بنیاد نهادی.
زمین و آسمان، آب و گیاهان را آفریدی.
با مهر خود، روشنایی و شادی را برای زندگی مردم پایدار ساختی.
به ما آموختی تا بامنش نیک به تو نزدیک شویم.
باگفتار نیک، آیین راستی را گسترش دهیم.
و با کردارنیک، سازنده و سودرسان باشیم.
اکنون که با گردش زمان، روزگاری تازه فراهم گشته است.
با دست های برافراشته تو را نیایش می کنیم.
برآنیم تا با کارهای درست خود.
که از دانایی و خرد سرچشمه می گیرد.
روان هستی را خشنود سازیم.
ای اهورامزدا.
آرامش و آسایش را برای نیکوکاران جهان افزون گردان.
دیرزیویم، درست زیویم، شاد زیویم، تازیویم به کامه زیویم، گیتی مان به کامه باد به کامه تن، مینومان به کامه باد به کامه روان.
اغنی اشو بیم، همازور بیم، همازور هما اشوبیم
اشم وهو. وهیشتم استی. اوشتا استی. اوشتا اهمایی. هیت اشایی. وهیشتایی اشم.
دیدگاه شما چیست؟
دیدگاه ها