چطوری PES و FIFA باعث انقلابی در صنعت بازیهای ورزشی شدن؟

راهنماتو-کسی به این قضیه که فوتبال، بازی محبوب‌ترین دنیاست شکی نداره. ورزشی که همچنان داره طرفدارای جدیدی رو به خودش جلب میکنه. به خاطر همین هم منطقیه که فوتبال حضور مهمی رو در اشکال مختلف سرگرمی، از جمله بازی‌های ویدئویی داشته باشه. وقتی به بازی‌های ویدئویی فوتبال فکر می‌کنیم، فقط دوتا اسم هستن که برای هر فوتبال‌دوستی آشناست، اونم دو اسم سری FIFA که توسط EA Sports توسعه داده میشه، و سری Winning Eleven/Pro Evolution Soccer (PES) که توسط Konami توسعه داده میشه.

به گزارش راهنماتو، درسته که هر جفت این دو فرنچایز اسماشون رو به EA Sports FC و یا به eFootball تغییر دادن. اما برای راحتی کار، ما همچنان به عنوان FIFA و PES بهشون اشاره میکنیم. و میخوایم ببینیم که بعد از یک رقابت تنگاتنگ و نزدیک، بالاخره کدوم یکی تونسته دیگری رو شکست بده.

شروع رقابت PES و FIFA

FIFA اول در سال 1993 توسط EA Sports با گرافیک دو بعدی خودش منتشر شد، و در اون موقع هیچ رقیبی در بازار نداشت. Konami هم در سال 1995 با Goal Storm (که بعداً اسمشو به International Superstar Soccer در سال 1997 و PES در سال 2001 عوض کرد) وارد بازار شد و تونست که اولین رقیب اصلی برای FIFA بشه.

استراتژی که PES داشت در اون دوران دنبال میکرد این بود که تلاش زیادی برای به دست آوردن مجوزها و بهبود گیم‌پلی به سبک آرکید داشت، طوری که هر کسی که تابحال فوتبال بازی نکرده بود بتونه دسته رو دستش بگیره و بازی کنه و از جهت دیگه FIFA تمرکزش رو روی تقویت مهارت‌های گیم‌پلی گذاشته بود. از اونجا که EA حتی قبل از اینکه PES حتی وجود داشته باشه بود، تونسته بود مجوزهای مهمی رو ازآن خودش کنه، برای همین هم PES برای رقابت با مالکیت مجوز های بیشتر از راه‌های دیگه‌ای مثل تقویت گیمپلی بازی تلاش به رقابت با FIFA رو داشت.

در اوایل دهه 2000، این رقابت به طرفدارای فوتبال انتخاب سالمی بین FIFA، که گیم‌پلی آرکیدی‌تر و همراه لایسنس های بیشتر و PES که تجربه فوتبالرو با سرعتی کمتر رو میداد. می‌تونیم بگیم که اوج رقابت در سال 2006 بود، زمانی که PES 2006 در اکثر نقدهای منتقدا تونست از FIFA 07 امتیاز بیشتری بگیره. همین نشون میداد که بالاخره PES جلو افتاده بود و فقط لازم بود این مومنتوم رو حفظ کنه.

با وجود این رقابت شدید، FIFA در زمینه فروش به فروش‌ PES پیشی گرفت. PES بازار ژاپن رو تسلط کرده بود، در حالی که FIFA تقریباً در همه جا دیگه تونسته بازی محبوب واقع بشه. FIFA با معرفی FIFA Ultimate Team (FUT) در تاریخ 1 دسامبر 2009 تونست برگ برنده‌ای رو در این رقابت به دست بیاره.

این حالت جدید اول به عنوان محتوای قابل دانلود حیلی ساده‌ برای FIFA 09 منتشر شد، اما FUT به یک موجودیت بزرگتر و بخشی اساسی از فرنچایز FIFA تبدیل شد. در دهه 2010، PES شروع به افول در رقابت با FIFA کرد، و همین باعث شد FIFA تبدیل به بزرگترین فرنچایز ورزشی تاریخ بشه. ولی خب PES خیلی دیر متوجه پتانسیل FIFA Ultimate Team شد و وقتی که متوجه شد که چقدر تونسته موفق ظاهر بشه، PES حالت مشابه‌ای رو به اسم MyClub در PES 2015 معرفی کرد.

خاتمه رقابت PES و FIFA

در سال 2018، FIFA تیر نهایی رو بالاخره به پیکره کونامی زد و تمام مجوزهای رقابت‌های UEFA رو از PES قاپید. مناسبتی که EA همراه با طرفدارای خودش در FIFA 19 اون رو باهم جشن گرفتن.

ولی کونامی دست بردار نبود و به عنوان آخرین تلاش برای حفظ رقابت، اسم PES رو به eFootball تغییر داد و بازی رو به عنوان یک عنوان دیجیتال و رایگان منتشر کرد. با این حال، عرضه eFootball 2022 با باگ‌ها، نواقص و مشکلات دیگه‌ای که داشت نه تنها هیچ کمکی به حفظ محبوبیت این سری نکرد بلکه طرفدارایی که همچنان پایبند به PES بودن رو به FIFA روند.

یک عامل دیگه برای در نظر گرفتن در بحث امروز، محبوبیت مسابقات الکترونیکیه. صحنه رقابتی EA Sports FIFA در سال‌های اخیر به طور قابل ملاحظه‌ای رشد کرده، به ویژه با معرفی جام جهانی FIFAe و FIFA Global Series. البته PES هم مسابقات خودشو داره مثل eFootball.Pro و eFootball.Open، اما صحنه رقابتی FIFA به طور کلی توجه و جایزه‌های بزرگتری رو تونست به خودش جلب کنه که به موفقیتش کمک زیادی کرد.

برای PES البته هنوز روزنه امیدی وجود داره، چرا که PES Mobile به طور قابل توجهی بهتر از FIFA Mobile هستش. FIFA Mobile بازی بسیار ابتدایی و حمله‌ایه، در حالی که PES Mobile در واقع نسخه‌ی موبایل از بازی کنسول/کامپیوتر خودشه. محبوبیت PES Mobile به طور قابل توجهی بیشتر از FIFA Mobile و حتی نسخه‌ی کنسولی خودش هستش.

وضعیت فعلی هر دو فرنچایز

در حال حاضر، FIFA در خیلی از جنبه‌ها از PES خیلی بهتر ظاهر شده: مجوزها، گرافیک، حالت‌های بازی، محبوبیت، اسپانسرها و بازاریابی، به عنوان مثال. تنها جاهایی که PES ممکنه تونسته باشه در سال‌های اخیر به یک جورایی برتری داشته باشه، گیم‌پلی و جامعه‌ی مودینگه. اگر یک طرفدار جدید فوتبال بخواد بازیهای فوتبالی رو امتحان کنه، از هر ده نفر یا بیشتر اکثرشون FIFA رو به جای PES پیشنهاد می‌دن.

خلاصه در وضعیت فعلی میشه گفت که FIFA همچنان با سرعت در این عرصه داره یکه تازی میکنه در حالی که انگار کونامی به طور تمرکزش رو روی بازار موبایل این سری گذاشته و سعی داره بیشترین درآمد رو از این طریق کسب کنه. باید ببینیم در آینده آیا فرنچایز دیگه‌ای میتونه بیاد و تاج قهرمانی FIFA رو ازش بگیره یا خیر.