راهنماتو- عصر دیجیتال باعث افزایش پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی، به ویژه آن‌هایی شده که ثبت عکس سلفی در آن‌ها یک فعالیت عمده، به خصوص در میان نوجوانان محسوب می‌شود.
به گزارش راهنماتو، مطالعات پیشین نشان داده بودند که بین استفاده از رسانه‌های اجتماعی و مسائل مختلف روانی، مانند نارضایتی از بدن و خلق منفی، ارتباط وجود دارد. به خصوص عمل ثبت و به اشتراک‌گذاری عکس‌های سلفی به دلیل بدتر کردن این وضعیت‌ها مورد انتقاد بوده‌اند.
در مرکز این پدیده دو مفهوم حیاتی وجود دارد: نخست، کنترل بر بدن، یا نظارت مدام بر ظاهر فرد در مقابل استانداردهای زیبایی ادراک‌شده و دوم، مقایسه اجتماعی، یا گرایش به ارزیابی خود در برابر دیگران. این رفتارها با چگونگی ادراک افراد، به ویژه زنان، از خودشان در مقایسه با دیگران، مرتبط دانسته شده‌اند.
اهمیت این مطالعه به دلیل افزایش نگرانی‌ها درباره آثار رسانه‌های اجتماعی بر سلامت روانی و خودانگاره در میان نوجوانان است. محققان می‌خواستند بدانند در فرهنگی که گرفتن عکس سلفی در آن رایج است، چه مکانیزم‌های روانی‌ای در پشت ثبت و به اشتراک گذاری عکس‌های سلفی، به خصوص در میان دختران نوجوان وجود دارد. این مطالعه می‌خواست بداند که این رفتارها چگونه تحت تأثیر مقایسه‌های اجتماعی در شبکه‌های اجتماعی قرار می‌گیرند و آیا این فرایند تحت تأثیر سطح عزت نفس افراد و نظارت بر بدن قرار دارد، یا خیر.
برای نیل به این اهداف داده‌های 339 زن نوجوان با میانگین سنی 17سال در چین گردآوری شد. از مشارکت‌کنندگان درخواست شد تا پرسش‌نامه‌هایی را که رفتار سلفی گرفتن در آن‌ها را ارزیابی می‌کرد، پر کنند. این پرسشنامه‌ها مقایسه ظاهر خود با دیگران ـ رو به بالا (با افرادی که از خود جذاب‌تر دیده می‌شدند) و رو به پایین (با افرادی که نسبت به خود کم‌تر جذاب به نظر می‌رسیدند) ـ سطح نظارت بر بدن و عزت نفس فرد را اندازه‌گیری می‌کرد. این پرسشنامه‌ها به محققان امکان می‌داد تا رابطه بین این متغیرها را به صورت برابر بسنجند.
یافته‌ها آشکار ساخت که نظارت بر بدن یک عامل میانجی بین عمل مقایسه خود با دیگرانِ جذاب‌تر (مقایسه رو به بالا) و تکرار اشتراک‌گذاری عکس‌های سلفی در شبکه‌های اجتماعی است.
به زبان ساده‌تر، دخترانی که اغلب خودشان را با همالانی که از خودشان جذاب‌تر می‌دانستند، مقایسه می‌کردند، بیش‌تر امکان داشت مدام در گیر ظاهرشان باشند و آن را در برابر استانداردهای زیبایی ادارک‌شده خودشان بسنجد و از ظاهرشان انتقاد کنند، که این رفتارها به نوبه خود باعث می‌شد سلفی‌های بیش‌تری از خودشان بگیرند و در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارند.
هچنین اثر نظارت بر بدن روی رفتار سلفی‌گرفتن در میان نوجوانانی که از عزت نفس پایین‌تری داشتند، قوی‌تر بود. این نشان می‌دهد که برای افرادی که دیدگاه‌شان نسبت به خودشان کم‌تر مثبت است، چرخه مقایسه خود با دیگرانِ جذاب‌تر، نظارت مدام بر بدن و ظاهر و به اشتراک‌گذاری سلفی در فضای مجازی برجسته‌تر است.
این تحقیق محدودیت‌هایی نیز دارد که از آن جمله می‌توان به ماهیت مقطعی بودن آن اشاره کرد که صرفا ارتباط بین متغیرها در یک نقطه از زمان را بررسی می‌کند و نه علیت کامل و علاوه بر آن صرفا روی زنان نوجوان چینی انجام شده است که یعنی یافته‌های آن ممکن است نتواند روی جمعیت‌های دیگر در فرهنگ‌های دیگر صدق کند.
با همه این محدودیت‌ها این تحقیق بار دیگر بر لزوم نیاز برای درک تازه درباره اثر رسانه‌های اجتماعی روی بهزیستی نوجوانان تأکید می‌کند.
دیدگاه شما چیست؟
دیدگاه ها